Opvoeding vandaag
Nooit eerder was opvoeding zo in beweging als
vandaag
Niet zozeer omdat de opvoeding
op zich zo verandert, maar veeleer omdat waarvoor opgevoed wordt zo erg
evolueert. Kinderen en jongeren komen in een heel andere wereld terecht
dan volwassenen door wie ze worden opgevoed. Dit heeft niet enkel te
maken met de complexiteit van de leefomgeving, maar veeleer met de
inhoud van deze leefomgeving. Vooral ook de mogelijkheden nemen
voortdurend toe, waardoor andere vaardigheden nodig zijn en nieuwe
omgangswijzen worden aangesproken.
Concreet betekent dit dat de
invulling van veel begrippen voortdurend in evolutie is. Zo ook is de
invulling van veel gedrag in voortdurende verandering. Dit samen met de
continue wijziging van de invulling van de realiteit en de organisatie
ervan.
Van belang is dat de opvoeding
hier op weet in te spelen en geen invullingen voorhoudt die bij deze
begrippen, omgangswijzen en realiteiten vandaag niet meer passen.
Beslist voor ouders geen gemakkelijke taak omdat hun invullingen nog
passen bij begrippen, omgangswijzen en realiteiten met aan hun tijd
gebonden inhoud.
Spel - realiteit
Uiteraard spelen ook vandaag kinderen. Hun spel heeft evenwel een heel
andere inhoud gekregen, evenals hun manier van spelen en de
spelrealiteit waarin dit spelen plaatsvindt. Ouders kunnen zich hier
vaak erg veel zorgen over maken. Evenwel zitten in de spelinhouden, de
speelwijzen en de spelvormen vele verwijzen naar de volwassen leef- en
werkinhouden, leef- en werkwijzen en leef- en werkvormen die juist de
aantrekkingskracht vormen voor het kind. Via imitatief gedrag wil het
kind toegang en aansluiting vinden tot die volwassen wereld.
Eenheid - verscheidenheid
Jongeren vandaag leven in een meer personalistische cultuur dan
volwassenen deden. Volwassenen voelden zich vaak verplicht aan meer
formele omgangsvormen die ook in hun omgeving gebruikelijk en zichtbaar
waren. Van jongeren vandaag wordt meer verwacht dat ze hun eigen
gezicht en aanvoelen tonen, jongeren wensen ook dichter bij zichzelf te
leven binnen een wereld waarin een eigen richting uitgaan ook meer
gebruikelijk en zichtbaar is, omdat het ook meer kan en kansen krijgt.
Van een wereld waarin verscheidenheid verzwakking betekende, niet kon
onderkend worden en geen ruimte kreeg, evolueren we naar een wereld
waarin verscheidenheid versterking betekent, kan onderkend worden en
ruimte krijgt.
Extern - intern
Van een wereld waarin principes, realiteiten en het
collectieve centraal stonden, evolueren we naar een wereld waarin het
emotionele, het persoonlijke en relationele centraal staan. Dit houdt
een heel andere begrips-, realiteits- en gedragsinvulling in. Jongeren
voelen dit intuïtief aan als vanzelfsprekend, volwassenen voelen deze
evolutie vaak minder aan, het is vreemd voor hen. Ouders denken in dit
verband vaak nog in termen van wat moet (principes), wat is
(realiteiten), wat wordt verwacht (collectieve). Jongeren denken eerder
in termen van wat wordt ervaren (emotionele), van waaraan behoefte of
wat gewenst wordt (persoonlijke) en wat gezocht wordt en door hen
geboden wordt (relationele).
Zelf bewust worden invullingsverschillen ouder
- kind
Bron
: www.opvoeding.be
Themanummer E-Magazine Ontwikkeling & Begeleiding